"E.E." Olga Tokarczuk

To jedna z nielicznych książek Tokarczuk, której jeszcze nie czytałam. Właściwie to dawno już nie sięgałam po Tokarczuk i zapomniałam jak wspaniale jest zatopić się w jej stylu. W tej kwestii nic się nie zmieniło, nadal trafia do mnie i urzeka mnie jej sposób przedstawiania rzeczywistości.

Akcja E.E. rozgrywa się na początku XX wieku w niemieckim Wrocławiu. Tytułowa E.E. to piętnastoletnia Erna Eltzner, która wychowuje się pod okiem zafascynowanej seansami spirytystycznymi matki wraz z pięcioma siostrami i dwojgiem braci w dostatnim mieszczańskim domu. Erna nie wyróżnia się wśród rodzeństwa, niknie pośród starszych sióstr i wymagającego większej opieki młodszego rodzeństwa. Zdaje się być niezauważana przez nikogo aż do dnia, gdy mdleje podczas rodzinnego obiadu i zwierza się matce, że ten stan wywołała zjawa - według zafascynowanej okultyzmem pani Eltzner - duch jej dawno zmarłego ojca. Od tego dnia pozycja Erny w rodzinie całkowicie się zmienia - matka bardzo interesuje się nieco zaniedbaną córką, regularnie odwiedza ją lekarz oraz przyjaciel matki - prowadzący seanse spirytystyczne pan Walter Frommer. 

Zdolności Erny jako medium stają się słynne, coraz więcej osób interesuje się seansami, ale także samą dziewczyną. Wokół niej toczą się losy kilku najważniejszych przyjaciół domu - Waltera Frommer i jego upośledzonej siostry Teresy, która utraciła swoje zdolności medium w okresie dojrzewania, starego doktora Löwe, młodego Artura Schatzmanna, który czyni Ernę obiektem swoim badań do pracy doktorskiej i wreszcie matki i sióstr Erny. 

Delikatnie nakreślone losy tych osób są tłem do rozmów o rodzącej się psychoanalizie, istocie psychologii, duszy i świadomości, a wreszcie śmierci. Stykają się tu poglądy naukowe z intuicją, cielesność z duszą. Wydarzenia przypadają na okres dojrzewania dziewczyny - ten tajemniczy czas odkrywania ciała i przemiany w kobietę. Wizje Erny wydają się być ściśle sprzężone z tym stanem i być tak krótkotrwałe jak on. 

Powieść Tokarczuk to przede wszystkim książka o dojrzewaniu kobiety - jego tajemnicy, ulotności i magii.

Moja ocena: 5/6

Olga Tokarczuk, E.E., 221 str., Wydawnictwo Ruta 1999.