"Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera" Jacek Hołub

Ile razy widzieliście dziecko wyjące na potęgę i nie radzących sobie z nim rodziców? Co wtedy pomyśleliście? Ile rad pojawiło się w waszych głowach? A może sami byliście w takiej sytuacji? Jestem pewna, że któraś z powyższych scen was spotkała jako widza lub uczestnika. Mnie też. Nie raz. 

Przyznajcie z ręką na sercu, ile razy pomyśleliście w takiej sytuacji, że to nie wina rodziców ani rozwydrzonego bachora tylko choroby? No właśnie, pewnie nieczęsto. Jacek Hołub porozmawiał z rodzicami dzieci niegrzecznych. Takich, które wyciskają ostatnie pokłady cierpliwości, które czynią z rodzicielstwa codzienną walkę i próbę. To dzieci z zespołem Aspergera, autyzmem, ADHD. Ich rodzice miesiące i lata zmagali się z oceniającym wzorkiem ludzi na ulicy, nauczycieli, przedszkolanek, sąsiadów, musieli się spowiadać ze swojego życia przed policją i pracownikami socjalnymi. To wszystko jednak jest wisienką na torcie przy codziennym znoju przebywania i wychowywania takiego dziecka. 

Z opowieści wyłaniają się bohaterki i bohaterowie, którzy zmagają się nie tylko z wychowaniem (jakby tego nie było dość), ale z systemem i barierami w urzędach i placówkach edukacyjnych. Opowieści rodziców są przerażające, poruszające, pełne cierpienia, ale równocześnie pełne miłości i zaangażowania. Hołub rozmawia głównie z matkami, ale są i ojcowie, partnerzy, pracownicy, którzy mieli styczność z dziećmi, a nawet same dzieci, choć tych głosów jest zdecydowanie mniej.

Hołub nie stawia diagnoz, nie wysuwa propozycji na rozwiązanie tego problemu, jest zupełnie przezroczysty - całkowicie oddaje głos rodzicom. To z resztą wystarczy, by czytelnik mógł wyrobić sobie opinię, zrozumieć i być może zrewidować własne przekonania. Autor nakreśla, że pochopne osądy, stygmatyzacja i niezrozumienie są dla rodziców bardzo bolesne. Niepełnosprawność, choroba nie muszą być widoczne, a często o tym zapominamy. To poruszająca książka, bardzo życiowa, szczera, ważna.

Moja ocnea: 5/6

Jacek Hołub, Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera, 232 str., Wydawnictwo Czarne 2020.