Cóż za zwodniczy tytuł i jaka świetna okładka! Boryczka, wbrew pozorom, nie stworzyła reportażu, a zbiór opowiadań, których akcja, czego nie trudno się domyślić, umiejscowiona jest w małym, prowincjonalnym miasteczku i jego okolicach. Każdy tekst to inny narrator lub narratorka i inna perspektywa, a co za tym idzie, inny język, postrzeganie świata i sposób wypowiadania się. Boryczka kreuje cały wachlarz typowych mieszkańców wsi czy małego miasta, czyniąc ten zbiór uniwersalnym.
Same teksty są mimo swojej skąpej objętości bardzo różnorodne. Boryczka sprawnie operuje ironią i dowcipem, ale jest przede wszystkim baczną i dobrą obserwatorką ludzkich zachowań. W jej opowiadaniach nie brak więc tematów trudnych (gwałt, zdrada, choroba psychiczna), ale i postaci typowych dla takiej społeczności: miejscowy głupek, plotkary, wścibscy sąsiedzi, ksiądz, nauczyciel itd.
Boryczka wskazuje w swoich tekstach na tytułową perspektywę - bo i zmienia się wygląd miasteczek. A to drzewa wytną, a to kostkę położą, a to coś wyremontują, tylko czy mieszkańcy też podlegają tym zmianom? Czy w ogóle jest jakaś różnica między wsią, a sąsiadującym miasteczkiem? Czy są szanse wyrwania się z tego środowiska? Czy w ogóle jest taka potrzeba?
Narracja w pierwszej osobie liczby pojedynczej pozwala zatopić się w poszczególne postaci, zrozumieć ich motywacje, sposób myślenia i przywiązania lub nie do miejsca zamieszkania. Boryczka uchwytuje krótkie momenty z ich życia: spotkanie z babcią, zgubienie kota, rozwiązywanie krzyżówki i rozmowę, śmierć Karela Gotta i narodziny plotki, budowę kominka, rozstanie z kochankiem itd., świetnie odmalowując ich atmosferę, czasem pełną humoru, a czasem przerażającą.
To bardzo przyjemna lektura, mnie usatysfakcjonowała przede wszystkim językowo. Chętnie przeczytałabym jednak powieść Boryczki, bo opowiadania nie należą do moich ulubionych form literackich.
Moja ocena: 4,5/6
Małgorzata Boryczka, O perspektywach rozwoju małych miasteczek, czyt. Marta Dylewska, Kamil Banasiak, 150 str., Wydawnictwo Nisza 2021.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz