Mit o Elektrze przewija się w literaturze, fascynuje, stanowi inspirację, sama wracałam do niego wiele razy, głównie przy okazji lektur i odkryć literackich. Amerykański noblista Eugene O'Neill przenosi mityczną konwencję w czasy końcówki wojny secesyjnej. Lavinia to dumna córka generała Ezry Mannona. Wraz z matką Christiną czekają na powrót ojca i brata z wojny. Lavinia z utęsknieniem, matka z odrazą. Między kobietami panuje atmosfera pełna napięcia. Lavinia nie czuła się nigdy kochana przez matkę, a teraz zarzuca jej zdradę ojca z kapitanem Adamem Brantem.
Gdy Lavinia odkrywa, że Adam jest spokrewniony z rodziną, sytuacja się zaognia. Marynarz jest bowiem dzieckiem brata Ezry i pokojówki. Uderzające podobieństwo do Orina - brata Lavinii, ma z pewnością wpływ na uczucie Christiny, która od zawsze preferowała syna.
Takie rodzinne zawirowania nie mogą skończyć się dobrze. Christina przyczynia się do śmierci męża, który umiera w pierwszą noc po powrocie z wojny. Teraz obie kobiety czekają niecierpliwie na Orina, każda gotowa przekonać go do swojej wersji wydarzeń. Christina zarzuca bowiem Lavinii zauroczenie kapitanem i uknucie intrygi.
Sprawa nie jest jednak taka prosta - Orin został poważnie ranny na wojnie, wraca straumatyzowany i ma początkowo problemy z rozsądnym i spokojnym ocenieniem obu relacji. Lavinia jednak przekonuje brata o winie matki.
Bardzo dawno nie sięgałam po dramat, bo i niestety nie chadzam już do teatru. Muszę jednak przyznać, że lektura tego utworu była bardzo satysfakcjonująca. O'Neill niezwykle sugestywnie przedstawia swoje postaci - didaskalia są bardzo wyczerpujące, drobiazgowe, zwracające uwagę na ciekawe szczegóły jak wyraz twarzy, podobieństwo strojów, przemiany w postaciach. Podobnie ma się sprawa z postaciami pobocznymi, które często stanowią ekwiwalent starogreckiego chóru, komentującego wydarzenia. Prym wiedzie tu Seth Beckwith - ogrodnik Manonnów.
Utwór noblisty, mimo swojej formy, przypomina świetną powieść psychologiczną, która przedstawia dysfunkcyjną rodzinę W rodzinie Mannonów istnieją dwa obozy: ojciec i zauroczona nim córka oraz matka i przesadnie rozpieszczany przez nią syn. Źródło tragedii leży jednak już u początków małżeństwa Christiny i Ezry, a nawet wcześniej - w skandalu, którego dopuścił się brat Ezry.
Cieszę się, że poznałam tego noblistę - jego twórczość wciąż jest aktualna i świetnie się czyta. Bardzo chciałabym zobaczyć ten dramat w teatrze.
Moja ocena: 5/6
Eugene O'Neill, Trauer muss Elektra tragen, tł. Michael Walter, 208 str., Fischer Taschenbuch Verlag 2007.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz