Stosikowe losowanie 9/17

Zapraszam do zgłaszania się do rundy wrześniowej! Pary rozlosuję 1września, czas na przeczytanie książek mamy każdorazowo do końca miesiąca.

Dla przypomnienia zasady:

1. Celem zabawy jest zmniejszenie liczby książek w stosie.

2. Uczestnicy dobierani są losowo w pary i wybierają numer książki dla partnera.

3. Wylosowaną książkę należy przeczytać do końca miesiąca.

4. Mile widziana jest recenzja, do której link należy zamieścić na moim blogu.

5. Podsumowanie losowania wraz z linkami znajduje się w zakładkach z boku strony.

6. Jeśli wylosowana książka jest kolejną z cyklu, można przeczytać pierwszy tom.

Serdecznie zapraszam do zabawy i czekam na zgłoszenia wraz z podaniem liczby książek w stosie.

"The Doll's House" Matthew J. Arlidge

Bez większego przekonania sięgnęłam po trzeci tom cyklu o D.I. Helen Grace, w Polsce dotąd nie wydany. Niby poprzednie dwa tomy mi się podobały, ale jakoś nie polubiłam głównej bohaterki na tyle, żeby z niecierpliwością sięgać po kolejne książki. Okazało się jednak, że ten kryminał okazał się na tyle wciągający, że umilał mi wiele godzin malowania okien i dzięki niemu ta praca nie była aż tak monotonna.

W Southampton porwana zostaje młoda kobieta - Ruby nawet niezbyt przypomina sobie jak to się stało. Jedyne co pamięta to mocno zakrapianą imprezę w jednym z klubów i powrót do domu, budzi się już w obcym łóżku, w ciemnym pomieszczeniu przypominającym tytułowy domek dla lalek. Kobieta potrzebuje nieco czasu, by zrozumieć, co się z nią stało i dlaczego jej oprawca zwraca się do niej innym imieniem. Równocześnie na rzadko odwiedzanej plaży, bawiące się dzieci wykopują ciało innej młodej kobiety. Helen Grace i jej współpracownicy bardzo szybko znajdują punkty wspólne między odnalezionym ciałem, a zaginioną Ruby. Rozpoczyna się żmudne śledztwo, które okazuje się być grą z czasem. Poszukiwany psychopata najprawdopodobniej od dawna działa na terenie Southampton i ma na swoim koncie więcej uprowadzeń.

Helen po raz kolei ściga seryjnego mordercę. Niestety jej stosunki z szefową nadal są napięte. Nie dość, że sukcesy Grace są dla niej solą w oku, to Harwood nie chce uwierzyć w teorię kolejnego seryjnego mordercy. To w zasadzie jedyna mało udana postać w tym cyklu - wciąż miałam nadzieję, że nie jest całkowicie zła, ale niestety Arlidge poszedł zbyt daleko i stworzył karykaturę zawistnego człowieka. Na szczęście mocno zarysowana postać Grace rekompensuje ten lapsus. Czytelnik nadal do końca nie wie jaka Helen jest, w tym tomie widzi ją w kilku momentach słabości, gdy odważa się na osobiste wyznania ale nadal pozostaje zagadkowa. Mimo że znana jest jej trudna przeszłość, to jej zachowanie wydaje się być czasem nielogiczne, a czasem po prostu dziwne. To naprawdę dobra, mocna, interesująco zarysowana postać i z chęcią dowiem się jaki autor ma pomysł na jej rozwój. Do jej grupy dołączyli nowi policjanci, ale Arlidge znajduje miejsce na pociągnięcie wątku Charlie, która jest już w zaawansowanej ciąży. Umiejętnie został także wpleciony wątek siostrzeńca Helen, od którego nadal nie ma żadnych wieści.

Arlidge zapewnił mi naprawdę sporo dobrej rozrywki, wciągającej akcji i zainteresował ciekawym poprowadzenie znanych charakterów - a czegóż więcej mogę od kryminału oczekiwać? Już się cieszę na kolejny tom!

Moja ocena: 5/6

Matthew J. Arlidge, Kalter Ort, tł. Karen Witthuhn, czyt. Uve Teschner, 400 str., argon hörbuch 2016.

"Zaczarowana plebania" Natalia Rolleczek

Kolejna powieść Natalii Rolleczek za mną. Zaczarowana plebania została napisana w 1997 roku i jest ostatnią książką autorki. Nie znam jeszcze na tyle twórczości Rolleczek, by móc uogólniać, ale sądząc po tytule powieści przedostatniej, autorka pod koniec swojej twórczości najwyraźniej umieściła w centrum swojego zainteresowania tematy kościelno-religijne. W przypadku Zaczarowanej plebanii dość długo nie byłam pewna czy Rolleczek pisze na serio, czy może zamierzała napisać powieść satyryczną. Po zakończeniu lektury jednak sądzę, że jej zamiarem było stworzenie powieści obyczajowej, której akcja rozgrywa się na plebanii pewnego krakowskiego kościoła.

Parafia pod wezwaniem świętego Józefa z Copertino położona jest na osiedlu na obrzeżach Krakowa. Jej parafianie to grupa bardzo zróżnicowana, przysparzająca księżom wielu problemów. Ksiądz proboszcz Józef oraz trzech wikarych Jacek, Walery i Grzegorz mają pełne ręce roboty, a dla swoich parafian są psychologami, pomocnikami, wsparciem i ostatnią deską ratunku. Poszczególne rozdziały powieści poświęcone są więc problemom, trapiącym parafian. Jest więc arystokratka, która chce wysłać młodą dziewczynę do Maroka, zgwałcona dziewczyna, są alkoholicy i wreszcie dom publiczny. 

Także księża mają swoje problemy osobiste i kościelne. Ksiądz Jacek jest porywczy, ksiądz Grzegorz walczy z pokusami, ksiądz Walery chciałby mieć łatwiejszy kontakt z ludźmi, a ksiądz Józef zapracowuje się na śmierć. Księża więc nie zawsze rozsądnie pomagają parafianom, czasami reagują gwałtownie, czasami się złoszczą, a uporczywie nachodzący ich ludzie nużą.

Rolleczek przedstawia jednak księży niemal idealnych - zatroskanych, zabieganych, nie dbających o pieniądze i własne dobro. Ta wyidealizowana wizja księży razi ale jeszcze bardziej rażą problemy parafian. Akcja książki dzieje się na początku lat dziewięćdziesiątych ale mam wrażenie, że życie codzienne niekoniecznie przystaje do tych czasów. Nawet imiona wielu dzieci wydają się być z wcześniejszej epoki. Podczas lektury często miałam wrażenie, że Rolleczek wrzuciła realia lat pięćdziesiątych w lata dziewięćdziesiąte. Z jednej strony są miliony i Samoobrona, a z drugiej trącące myszką sytuacje oraz schodzący z obrazu święty. Opisywane sytuacje miejscami wręcz mnie śmieszyły, co na pewno nie było zamiarem autorki.

Gdyby nie piękny język Rolleczek, to nie wiem czy doczytałabym tę w gruncie rzeczy bardzo naiwną książkę. 

Moja ocena: 3/6

Natalia Rolleczek, Zaczarowana plebania, 278 str., Wydawnictwo Edytor Katowice 1997.

"Chłopiec z Aleppo, który namalował wojnę" Sumia Sukkar

Gdy przeczytałam kilka pierwszych rozdziałów tej książki, wiedziałam, że nie będzie łatwo. Obawiałam się, że dalej będzie coraz trudniej. I było, kilka razy musiałam odłożyć książkę, żeby odetchnąć, otrzeć łzy, zamyślić się.

Chłopiec z Aleppo jest debiutem literackim Sumi Sukkar, moim zdaniem udanym. Historia czternastoletniego Adama nie pozostawi nikogo obojętnym, a świadomość, że opisane przez autorkę wydarzenia dzieją się teraz, nie są straszliwą przeszłością, obezwładnia i pozostawia w czytelniku niezgodę na to, co dzieje się w Syrii.

Adam nie jest zwykłym chłopcem - jest bardzo wrażliwy, dziecinny, nie rozumie niuansów ani przenośni, hałas czy zmiana rutyny wytrącają go z równowagi, pięknie maluje i widzi świat w kolorach. Autorka nigdzie nie wyjaśnia przyczyn odmienności chłopca ale czytelnik domyśla się, że to być może zespół Aspergera. Widzimy więc świat oczami Adam. Kilka lat wcześniej jego mikrokosmos już raz się zawalił, gdy zmarła mama. Teraz najbliższą osobą dla chłopca jest starsza siostra Yasmine, która jako jedyna rozumie go niemal tak dobrze, jak matka. Trzej bracia i ojciec są mu także bliscy ale bez Yasmine chłopiec nie wyobraża sobie życia. Dokładnie uregulowane i przewidywalne życie zmienia się wraz z początkiem demonstracji i rozruchów w Aleppo. Adam nie rozumie ani przyczyn zamieszek, ani sensu wojny. Gdy wojna dosięga ich ulicy, a on codziennie widzi rannych, umarłych i zmasakrowanych, traci ostatnie okruchy poczucia stabilności.

Sukkar nie opisuje mechanizmów wojny, nie podaje jej przyczyn, nie poświęca nawet słowa strategiom, wojskom i władcom. Ważne dla niej są tylko skutki - odrąbane ręce, zgwałcone kobiety, zjedzone z głodu koty i nieodwracalnie zniszczona psychika. Proste zdania, świat widziany oczyma dziecka (bo Adam to wciąż duże, naiwne dziecko) przerażają bardziej niż wyrafinowane opisy.

Cieszę się, że jednak zdecydowałam się na lekturę i danie szansy tej powieści. Bardzo podobał mi się przekład Zuzanny Byczek, nie mówiąc już o pięknej okładce. Polecam!

Moja ocena: 5/6

Sumia Sukkar, Chłopiec z Aleppo, który namalował wojnę, tł. Zuzanna Byczek, 310 str., Wydawnictwo Jaguar 2017.

"Kamp Knox" Arnaldur Indriðason

Najnowszy kryminał Indriðasona zabiera czytelnika ponownie w przeszłość. Erlendur pracuje już w policji kryminalnej, a jego współpraca z Marianem Briemem układa się bardzo dobrze, za to życie prywatne mniej. Erlendur żyje sam, pięcioletnią córkę obserwuje jedynie z daleka, nie próbując nawiązać z nią kontaktu. Zawodowo natomiast zaczyna się intensywnie interesować przypadkami niewyjaśnionych zaginięć.

W tej powieści mamy dwa niezależne śledztwa - Erlendur na własną rękę próbuje wyjaśnić zagadkowe zaginięcie młodej dziewczyny, która zniknęła na początku lat pięćdziesiątych w drodze do szkoły. Wiadomo, że miała kontakty z pracującymi w bazie wojskowej Amerykanami, którzy poprzez współpracujących z nimi Islandczyków byli źródłem zakupu wszelkich brakujących na wyspie dóbr takich jak alkohol, narkotyki, papierosy, a także płyty gramofonowe. Ściśle powiązane z bazą jest także aktualne śledztwo policji z Reykaviku. Marian i Erlendur próbują odnaleźć zabójcę brutalnie zamordowanego mężczyzny. Gdyby nie pewna kobieta, lecząca łuszczycę w wypełnionych mleczną, gorącą wodą nieckach pewnie długo nie znaleziono by zmasakrowanego ciała. Wszystko wskazuje na to, że mężczyzna spadł z bardzo dużej wysokości. Okazuje się, że zamordowanym jest mechanik, który naprawiał samoloty w amerykańskiej bazie. Wszystko wskazuje na to, że przyczyną morderstwa był udział w handlu towarami, pochodzącymi z rąk amerykańskich żołnierzy.

Jak to w kryminałach zazwyczaj bywa, nic nie jest jednak takie, jakim wydawało się być na początku. Erlendur i Marian mają utrudniony dostęp na bazę, Amerykanie nie chcą zezwolić islandzkim policjantom na swobodne prowadzenie śledztwa na ich terenie. Na szczęście Caroline z amerykańskiej żandarmerii wojskowej decyduje się na dyskretną pomoc, a zwłaszcza na umożliwienie policjantom wejścia do hangaru 885, gdzie prawdopodobnie doszło do morderstwa. Caroline zaczyna się interesować sprawą coraz bardziej, przede wszystkim gdy odkrywa powiązania z tajnymi służbami i transportem broni.

Indridason przedstawia w tym tomie spory kawałek islandzkiej historii powojennej, a zwłaszcza współistnienie z kontrowersyjną bazą amerykańską. Znawcy Reykjaviku pewnie z sentymentem przeczytają opisy miejsc i życia w islandzkiej stolicy w latach 70. Mnie bardziej zaciekawiło drugie śledztwo oraz okoliczności zaginięcia dziewczyny. Niestety jego rozwiązanie jest dość przewidywalne i rozczarowujące. Podobnie jak styl autora - proste, banalne zdania i liczne powtórzenia bardzo mnie raziły, zwłaszcza, że słuchałam tego kryminału tuż po dużo bardziej wyrafinowanej prozie Adler-Olsena. Po dość monumentalnej książce tego ostatniego, Kamp Knox brzmiał jak próbka literacka licealisty. Nie pierwszy raz stwierdzam, że każdy kolejny kryminał Indriðasona jest słabszy, mimo to jestem mu wierna, chyba już tylko z sentymentu oraz ciekawości.

Moja ocena: 3,5/6

Arnaldur Indriðason, Tage der Schuld, tł. Coletta Bürling, czyt. Walter Kreye, Lübbe Audio 2017.

"Selfies" Jussi Adler-Olsen

Słuchanie siódmego tomu o departamencie Q ciągnęło się jak flaki z olejem. Po pierwsze ze względu na wyjazd, na który musiałam przerwać słuchanie, a po drugie ze względu na długość książki. Gdyby Adler-Olsen skrócił ją o 1/3 wyszłoby jej to tylko na dobre. 

Najnowsze śledztwo przychodzi do departamentu właściwie samo - stary, nierozwiązany przypadek zamordowania młodej kobiety nad wyraz mocno łączy się ze świeżym morderstwem starszej osoby. Równocześnie ktoś grasuje po Kopenhadze samochodem i celowo potrąca, a właściwie zabija młode kobiety - wszystkie ładne i wyjątkowo dbające o swój wygląd, stroniące za to od pracy fizycznej. Jakby tego było mało w jednej z dyskotek należy wyjaśnić napad rabunkowy. Carl i Assad nie mogą się jednak poświęcić śledztwu, bo coś dziwnego zaczyna się dziać z Rose, która w końcu na własną prośbę ląduje w szpitalu psychiatrycznym. Jej stan pogorsza się do tego stopnia, że pozostali członkowie departamentu postanawiają poznać przeszłość Rose. Jakby tego nie było dość, wszystkie te przestępstwa jak i choroba Rose łączą się ze sobą, o czym wie jednak tylko czytelnik. Akcja nie koncentruje się jednak tylko na niej, na drugim biegunie znajduje się opętaną żądzą zemsty i źle zrozumianej sprawiedliwości samotna kobieta.

Narracja prowadzona jest z wielu perspektyw - autor dopuszcza do głosu zarówna Carla, Assada, jak i Rose. Tylko Gordon pozostaje osobą poboczną, choć bardzo zaangażowaną w śledztwo. 

W tym tomie zdecydowanie najciekawsze są szczegóły z przeszłości Rose - Adler-Olsen wyczerpująco opisuje jej dzieciństwo i młodość, poznajemy bliżej siostry i przede wszystkim stosunek do ojca oraz powody jej problemów psychicznych. Od kilku tomów zresztą bardziej interesują mnie losy głównych bohaterów niż same śledztwa. W Selfies połączenie pracy policyjnej z życiem prywatnym z jednej strony jest świetne, z drugiej jednak bardzo często popada w działkę - za dużo wszystkiego, co powoduje, że powiązanie wszystkich prowadzonych spraw staje się niewiarygodne.

Podobno w przyszłym tomie poznamy bliżej przeszłość Assada i na to po trosze cieszę się, ale i obawiam się, że autor ujawni zbyt wiele. Mimo słabszych punktów pozostanę wierna tej serii, zbyt bardzo polubiłam jej bohaterów, by ich teraz porzucić.

Moja ocena: 4/6

Jussi Adler-Olsen, Selfies, tł. Hannes Thiess, czyt. Wolfram Koch, 576 str., dtv 2017.

"Świetna i najświetniejsza" Natalia Rolleczek

Trzecie spotkanie z Natalią Rolleczek kosztowało mnie wiele samozaparcia. Nie myślcie, że to zła książka, zdecydowanie nie! To jednak powieść w starym stylu - pełna opisów, kolorytu, długich zdań. I właściwie taką prozę lubię, mimo to było mi bardzo trudno wdrożyć się w styl Rolleczek, rozsmakować się w szczegółowych opisach i zaufać jej narracji. Po raz kolejny stwierdzam, że niestety padłam ofiarą współczesności - krótkich zdań, rwanej narracji i pędu. Nawet nie potrafię sobie wyobrazić, że będąc nastolatką czytałam niemal tylko powieści w stylu tej. Nie chce mi się wierzyć, że moja córka miałaby cierpliwość do tego typu narracji, mimo że czyta bardzo dużo różnorakiej literatury. Równocześnie nie chcę twierdzić, że czas takich powieści minął. Nie lubię takich ostatecznych sądów, poza tym obawiam się, że to raczej my popędziliśmy w złym kierunku.

Wracając jednak do powieści Rolleczek. Po dwóch książkach współczesnych, zabarwionych autobiograficznie, przeskoczyłam do podbitej przez Rzymian Aleksandrii - tygla wielu kultur i centrum handlu. Współżyją tu Egipcjanie, Rzymianie, Syryjczycy, Żydzi, Fenicjanie, Nubijczycy oraz wielu mieszańców. Rolleczek skupia się na grupie głównych bohaterów, pochodzących z różnych środowisk. Poczynając od zastępcy prefekta Publiusza Koponiusza, który zupełnie nie radzi sobie ze swoim urzędem, ulega nałogowi hazardu i lawiruje pomiędzy licznymi sitwami i kontaktami za cel mając jedynie utrzymanie stanowiska i zadowolenie żony, a na podrzutku Unim kończąc. Uni, jak wiele aleksandryjskich niechcianych niemowląt został tuż po narodzinach podrzucony na śmietnik i przygarnięty przez dobrego człowieka. Teraz pracuje w królewskiej farbiarni i podkochuje się w pięknej Ammonii. Dziewczyna jest sierotą, córką Egipcjanki i Greka, pracuje w tkalni i na odległość troszczy się o braciszka, który jest na służbie u handlarza szkłem. To sprytny i rezolutny chłopiec, który nawiązuje przyjaźń z niemniej przebiegłym starcem Himilkonem. Apion ucieka wraz z nim i zamieszkuje w domu Tety, Egipcjanina, u którego Himilkon służy od lat. Syn Tety, Enum jest sparaliżowany po ataku węża i wymaga specjalnej opieki. Ale to jeszcze nie wszystkie postaci, które odgrywają ważną rolę w powieści - nie można zapomnieć o Lamechu, od którego wszystko się zaczęło.

Ta mnogość wątków wymaga wielkiej uwagi czytelnika i oddania się lekturze całym sercem. Dość wartką i pełną niespodziewanych wydarzeń akcję spowalniają przecież drobiazgowe opisy aleksandryjskiego życia - zarówno politycznego jak i codziennego. Rolleczek sprytnie dobrała bohaterów powieści. Ich różnorodność daje jej pole do popisu. Dzięki nim może ukazać wygląd i życie w egipskiej świątyni, jak i w domu żydowskiego kupca czy w słynnej aleksandryjskiej bibliotece. Dla wielbicieli historii starożytnego Egiptu to prawdziwa perełka, nawet jeśli autorka nie zawsze kurczowo trzyma się chronologii. Muszę jednak przyznać, że przez pierwsze sto stron rozważałam porzucenie lektury, dopiero później rozsmakowałam się w niej na tyle, że ostatecznie z przyjemnością ją ukończyłam.

Moja ocena: 4/6

Natalia Rolleczek, Świetna i najświetniejsza, 447 str., Nasza Księgarnia 1982.