Ten reportaż miałam w planach od lat i cieszę się, że wreszcie udało mi się go przeczytać i poznać inną twarz Ameryki. Bynajmniej nigdy nie żyłam American dream i nigdy nie byłam Ameryką zafascynowana, choć zjechałam ten kraj głównie wszerz. Widziałam też emerytów przemierzających stany kamperami, na setki albo i tysiące. Byli to jednak raczej ci, którzy w ten sposób spędzali dość przyjemnie jesień swojego życia. Jessica Bruder natomiast spotkała się z tymi, którzy w kamperach żyją z przymusu. Nie są to wcale luksusowe RV, a często stare i samodzielnie przerobione na domy samochody. Ci ludzie znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej z różnych przyczyn, najczęściej wcale nie z własnej winy. Wystarczyła jedna zła decyzja, zbyt wysoki kredyt, choroba, zwolnienie, upadłość firmy i znaleźli się praktycznie na bruku.
Oni nie spędzają jesieni swojego życia na zwiedzaniu najpiękniejszych zakątków USA, lecz na pracy. To współcześni nomadzi, których wielbłądem i namiotem jest samochód, a pracą niskopłatne zajęcia. To może być zbiór owoców lub warzyw, opieka nas kempingiem w środku lasu lub praca w magazynie Amazona. Ta ostatnia to szczyt wyzysku - nocne zmiany wymagają ogromnej siły fizycznej i ducha. To dziesiątki kilometrów, chłód, powtarzalne, bezsensowne zajęcia i paracetamol łykany na pęczki. W USA nie ma żadnych praw pracowniczych, wsparcia, związku zawodowego, jest monotonna, zabójcza praca. A emeryci to ulubieni pracownicy - sumienni, cisi, wytrzymali, zdesperowani. Oni nie chcą być dla nikogo ciężarem, więc wolą harować ponad siły, by w jakiś sposób móc się utrzymać.
Bruder towarzyszy pewnej grupie bohaterów, opisując ich życie przed kamperem i w trakcie. Sama wsiada za kółko i próbuje tego życia, a przede wszystkim pracy, by zrozumieć i doświadczyć. Nie ma chyba lepszego sposobu na napisanie reportażu. Mnie do absolutnego zachwytu zabrakło trudno definiowalnego czegoś, ale mimo to polecam ten reportaż. Dla mnie był bardzo odkrywczy.
Moja ocena: 4,5/6
Jessica Bruder, Nomadland, tł. Martyna Tomczak, 280 str., Wydawnictwo Czarne 2020.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz