Historia zabójstwa młodej kobiety, Jolanty Brzozowskiej, przez Marcina Murawskiego, Roberta Gołębiowskiego i Moniką Osińską obiło się głośnym echem w całej Polsce. Szczególnie dlatego, że trójka zabójców była tuż przed maturą oraz że karę dożywocia po raz pierwszy nałożono na kobietę. I to piękną, młodą kobietę. Nazwisk nastolatków zapewnie nikt już nie pamięta, ale Monika Osińska "Osa" wzbudzała emocje w dziennikarzach, politykach i społeczeństwie. To ona została wykreowana na prowodyrkę, twarz tego przestępstwa. Media rozpisywały się o pięknej i niebezpiecznej kobiecie bez skrupułów.
Sprawą Osińskiej zainteresowała się Lidia Ostałowska, która przeprowadziła z nią setki rozmów i planowała książkę o Monice, ale książkę mocno podszytą feminizmem, w której chciała rozprawić się z niesprawiedliwością organów sądowniczych, które kobietę traktują inaczej, gorzej, bardziej surowo.
Ostałowska tej książki nie dokończyła, zrobił to natomiast Wojciech Tochman, przedstawiając czytelniczce reportaż dwa w jednym.
Tochman przedstawia więc sposób pracy Ostałowskiej, zastanawia się nad jej celami, zamiarami wobec zebranego materiału, opisuje jej stosunek do skazanej i vice versa. Zmarła reporterka jest tu ważną figurą, równie istotną jak Osińska. Obecny jest jednak także sam Tochman, który przytacza swoje wątpliwości, wyznaje tęsknotę za rozmowami z Ostałowską, a równocześnie odgrywa typową reporterską rolę. Rekonstruuje więc wydarzenia z dnia zabójstwa Jolanty Brzozowskiej, śledztwo, proces oraz życie Osińskiej za kratami. Korzysta z materiałów Ostałowskiej, ale także z własnych rozmów - ze skazaną, ale i adwokatami, działaczami, aktywistami.
Historia na śmierć i życie to rozważania nad sensem kary dożywocia, jej wartością w procesie resocjalizacji, jej zasadnością teraz, ale i w momencie skazywania nastolatków. Tochman zmusza do myślenia, formułowania własnych sądów, nie boi się stawać po stronie skazanej.
Dobra rzecz, udany szpagat między dwoma ważnymi tematami, polecam.
Moja ocena: 5/6
Wojciech Tochman, Historia na smierć i życie, czyt. Maja Ostaszewska, 256 str., Wydawnictwo Literackie 2023.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz