Do Konopnickiej-pisarki stosunek mam ambiwalentny. Nie czytam, nie przepadam, nie tęsknię za czytanymi w dzieciństwie utworami. Podobnie było więc z życiem autorki – ani mnie szczególnie nie interesowało, ani nie emocjonowało. Natomiast stosunek zdecydowanie jednoznaczny mam do Magdaleny Grzebałkowskiej. Lubię jej styl, jej sposób pisania, jej obecność w reportażu, jej odwagę w podejściu do materiałów i źródeł oraz fantazję w szkicowaniu realiów życia.
Nie inaczej stało się w przypadku biografii Marii Konopnickiej, która mnie bez reszty wciągnęła i przedstawiła postać pisarki w wielu aspektach – jako matki, żony, kobiety pracującej, chorej, walczącej, patriotki. Konopnicka jako pisarka nie wysuwa się tu na pierwszy plan, to raczej kobieta ciągle zabiegana, walcząca o byt, spłacająca długi, szyjąca, troszcząca się, chora. Konopnicka to postać niejednoznaczna – z jednej strony opuściła męża, by zamieszkać samotnie w Warszawie, z drugiej strony to zaborcza, kontrolująca matka, preferująca niektóre ze swoich dzieci. To także anyklerykałka, która jednak oficjalnie się pokajała w kościele w obliczu grożącego ostracyzmu, patriotka, która walczyła o sprawę polską w całej Europie, przyjaciółka Marii Dulębianki. Ten wzbudzający emocje związek czy też przyjaźń między dwoma Mariami odgrywa dużą rolę w biografii, ale Grzebałkowska nie spekuluje i nie szuka sensacji.
Podczas lektury widać, jak tytaniczną pracę wykonała autorka, ile przeczytała listów, ale i książek z epoki, by jak najlepiej oddać jej atmosferę, ile przeprowadziła rozmów, ile przejrzała źródeł, zdjęć, map, dokumentów. Jak pisałam wyżej, mnie zupełnie nie przeszkadza to, że autorka jest tu obecna, że wspomina o sobie, że dopisuje możliwe rozmowy i listy – w przypadku Grzebałkowskiej jest to tak delikatne, dopasowane stylistycznie, nienachalne, że wypada zdecydowanie na plus.
Ciekawa biografia, którą czyta się niemal jak przygodówkę, polecam.
Moja ocena: 5/6
Magdalena Grzebałkowska, Dezorientacje. Biografia Marii Konopnickiej, 464 str., Wydawnictwo Znak 2024.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz